هجوم دوباره به میانکاله

شنبه ۱۳ مهر ۱۳۹۸ - ۱۶:۵۴:۰۰ 6 سال پیش

هجوم دوباره به میانکاله

عصر سفر- درهای میانکاله، نیمه تیرماه سال‌جاری به روی گردشگران بسته شد و مسئولان محیط‌زیست مازندران اعلام کردند؛ «انبوه زباله‌های رها شده، آتش‌سوزی‌های متعدد و لطمه به حیات وحش که همگی ناشی از حضور بدون ضابطه گردشگران بود، دلیل ممنوعیت ورود به میانکاله است و درهای میانکاله تا اطلاع ثانوی به روی گردشگران بسته می‌ماند.»

سرویس : اخبار

به گزارش پایگاه خبری «عصر سفر» به نقل از روزنامه همشهری، مدیر اداره حفاظت از محیط‌زیست مازندران اما همین چند روز قبل، 3‌ماه بعد از بسته شدن درهای میانکاله از باز شدن دوباره این ذخیره‌گاه زیست‌کره و مأمن زمستان‌گذرانی پرندگان مهاجر به روی گردشگران تا 10روز آینده خبر داد.

حسینعلی ابراهیمی کارنامی، در گفت‌وگو با همشهری نیز تأکید کرده است: ضوابط حضور گردشگر اندیشیده و تلاش شده وضعیت گردشگری میانکاله از بی‌سامانی گذشته خارج شود.
ابراهیمی کارنامی اما از جزئیات دقیق ضوابط حضور گردشگر در میانکاله سخن به میان نمی‌آورد و تنها تأکید می‌کند: «این ضوابط در ذهن مدیران نقش بسته و نکاتی نیز نوشته شده است.»
حالا با توجه به اظهارات مدیر اداره حفاظت از محیط‌زیست استان مازندران، باید منتظر ماند و دید ضوابط نقش بسته بر ذهن مدیران استانی محیط‌زیست و هیأت امنای تشکیل شده از نماینده فرماندار واستاندار و... تا 10روز آینده و همزمان با ورود گردشگران به میانکاله، چه‌اندازه امکان اجرایی‌شدن دارد. میانکاله، نخستین منطقه ایران است که به حفاظت سازمان حفاظت محیط‌زیست ایران درآمد و حالا به گفته اسماعیل کهرم، استاد برجسته محیط‌زیست، «این میانکاله دیگر میانکاله آن سال‌ها نیست.»

ضوابطی که در اذهان نقش بسته است
ممنوعیت ورود خودروی گردشگران، شناسایی خودروهای بومی و اجازه تردد به آن‌ها، ورود گردشگران به محدوده 6کیلومتری منطقه با استفاده از خودروهای گردشگری بدون سقف، تعریف ضوابط برای حضور گردشگران، مدیریت پسماند و حفاظت از منطقه و... ازجمله مواردی است که حسینعلی ابراهیمی کارنامی، در گفت‌وگو با همشهری و در آستانه بازگشایی مجدد درهای میانکاله به روی گردشگران بر آنها تأکید دارد.
او می‌گوید: « قراراست با مدیریت مشارکتی و هیأت امنایی که از سال گذشته به‌صورت آزمایشی در این منطقه به اجرا درآمد، کار گردشگری پیش برود و تأکید ما نیز بر حفظ ظرفیت بورد منطقه است تا بیش از ظرفیت میانکاله، گردشگر وارد این منطقه نشود و میانکاله مانند گذشته آسیب نبیند.»
کارنامی در خلال حرف‌هایش بارها از عبارت «گردشگری باضابطه»‌ استفاده می‌کند و تأکید دارد که آموزش به گردشگران اثرات مثبتی بر محیط‌زیست خواهد گذاشت. اما در پاسخ به سؤال همشهری درخصوص اقدامات آموزشی انجام شده برای آگاه‌سازی گردشگران و ارتقاء دانش آنها هنگام حضور در طبیعت میانکاله، می‌گوید: «میانکاله طرح جامع و تفصیلی دارد و همه این موارد در آنها دیده شده است، در این 3سال نیز تلاش شده تا گردشگری، مسئولانه و آگاهانه انجام شود. آموزش به گردشگران نیز کار فعالان محیط‌زیست، تشکل‌ها و رسانه‌هاست. شما نیز به جای بازجویی کردن، این آموزش‌ها را به مردم یاد بدهید.»
مدیرکل محیط‌زیست استان مازندران در حالی بر حضور درست و آگاهانه گردشگران، بعد از بازگشایی دوباره میانکاله تأکید می‌کند که سخنی از جزئیات دقیق ضوابط گردشگری نمی‌گوید. اجرایی شدن برنامه‌ها، عملیاتی کردن آموزش‌ها و... که او از آنها سخن می‌گوید، نیازمند زمان بیشتری است.
ابراهیمی کارنامی در پاسخ به این سؤال همشهری که ضوابط دقیق گردشگری میانکاله چیست؟ می‌گوید:‌ «همه ضوابط به‌صورت کامل در ذهن‌ها نقش بسته و خیلی جاها نیز قلمی شده است. فقط باید چارچوب دار شود. اینها مطالعات مقدماتی است و حتما نیازمند مطالعات دقیق و تکمیلی هستیم.»
آنگونه که ابراهیمی کارنامی خبر داده، قرار است ظرف 10‌تا‌20روز آینده با پایان برداشت انار در شبه جزیره میانکاله، درهای این منطقه به روی گردشگران باز شود. اما از سخنان او چنین برمی‌آید که نه چارچوب دقیقی برای حضور ضابطه‌مند گردشگران در میانکاله استخراج شده و نه تا قبل از مدت زمان اعلام شده می‌توان درست و غلط بودن برنامه‌هایی را که او از آنها سخن گفته است استخراج کرد. بدین‌ترتیب به‌نظر می‌رسد آنچه بار دیگر قربانی تعجیل دربازگشایی میانکاله خواهد شد، طبیعت میانکاله است. تعجیلی که به یکباره بعد از 3‌ماه ممنوعیت ورود گردشگر به این منطقه، رفع شد و اتفاقا این تصمیم همزمان با آغاز فصل زمستان‌گذرانی پرندگان و حضور دسته‌های انبوه پرندگان مهاجر در تالاب میانکاله گرفته شده است.

میانکاله با استاندارد جهانی ‌مدیریت نمی‌شود
اسماعیل کهرم، کارشناس حیات‌وحش و پرنده‌شناس، درخصوص اقدام عجولانه برای بازگشایی درهای میانکاله به همشهری می‌گوید: «میانکاله با وسعت 68هزار هکتار، ‌نیازمند مدیریت است. اگر مدیر میانکاله بودم یا مسئول محیط‌زیست مازندران، به کمک رسانه‌ها آگاهی مردم را افزایش می‌دادم که چطور و چگونه باید از یک منطقه حفاظت شده بازدید و به چنین مناطقی ورود کرد.»
کهرم با طرح این سؤال که «در این چند‌ماه که درهای میانکاله بسته بود کدام‌یک از این اتفاقات رخ داد؟» به حضور بی‌ضابطه انبوه گردشگر به میانکاله و فعالیت‌های تخریب‌کننده به اجرا درآمده در این شبه جزیره اشاره کرد و گفت: «حدود 3سال قبل، مسابقات تالاب‌نوردی در میانکاله برگزار شد. گردشگران چکمه‌های بلند پوشیدند و از این سوی تالاب به آن سو دویدند. زیر پایشان انواع نرم‌تنان، دو کفه‌ای‌ها، ‌حلزون‌ها و... را له کردند و از بین بردند. اینها موجوداتی بودند که پرندگان و ماهی‌ها از آنها تغذیه می‌کردند.»
حضور بیش از اندازه گاو و گاومیش، فعالیت‌های دامداری گسترده، فعالیت‌های گسترده شیلات و صید ماهی، سکوی شکار پرنده نزدیک آشوراده، شکسته شدن شاخه‌های درختان و... ازجمله مواردی است که کهرم تمامی آنها را تخریب‌کننده محیط‌زیست میانکاله و مغایر با ضوابط و استانداردهای جهانی مناطق حفاظت شده می‌‌داند.
کهرم تأکید می‌کند: «میانکاله یک منطقه حفاظت شده است که مطابق با استانداردهای جهانی مناطق حفاظت شده نگهداری نمی‌شود.» آنگونه که مدیر اداره حفاظت محیط‌زیست اما استان مازندران اعلام کرده ، در 3‌ماه گذشته اتفاقی که در میانکاله رخ داده است، جمع‌آوری انبوه پسماندهای گردشگران بود. موضوعی که بدون اهمیت نیست. اما به اندازه خسارت‌های غیرقابل جبران گردشگران غیرتخصصی و آموزش ندیده، به این منطقه حفاظت شده لطمه وارد نکرده است.
اسماعیل کهرم، استاد برجسته محیط‌زیست اما معتقد است، حتی حضور گردشگران آموزش دیده که به گفته خودشان در یک مسیر حرکت کرده و دوباره از همان مسیر بازمی‌گردند تا گونه‌های گیاهی و جانوری زیر پایشان آسیب نبیند هم در درازمدت مشکل آفرین است و «‌فرسایش ناودانی» ‌ایجاد می‌کند.
او می‌افزاید: « تکرار قدم‌زنی از عوامل تخریب طبیعت است. در برخی کشورها همانند گرجستان، ‌انگلستان و... پل‌های کوچک چوبی با ارتفاع 10تا 15سانتی‌متر از زمین احداث شده است تا طبیعت زیر پای گردشگران نابود نشود. ساخت چنین پل‌هایی هزینه‌بر نیست و حتی می‌توان به‌عنوان مجازات جایگزین که به تازگی رونق یافته، احداث آنها را به متخلفان محیط‌زیستی سپرد.»
این استاد دانشگاه و متخصص حیات وحش تأکید کرد: زمین میانکاله مرطوب و باتلاقی است و می‌تواند دچار فرسایش ناودانی شود. همان اتفاقی که بر اثر عبور و مرور مکرر از کوه‌های هیمالیا، ‌در بخشی از کوه رخ داده و در قسمتی از آن فاصله ایجاد کرده است.»

  اداره کل حفاظت محیط‌زیست استان مازندران در اقدامی عجولانه، درهای میانکاله را تا 10روز دیگر به روی گردشگران می‌گشاید

  کارشناسان می‌گویند: میانکاله براساس استانداردهای جهانی مناطق حفاظت شده، مدیریت نمی‌شود